Waar komt die liefde van James Bond voor kaviaar toch vandaan? Hij lust er wel pap van. Een keer bestelde hij voor vijftig dollar van die zwarte steureitjes, wat vijftig jaar geleden een extravagante portie was, goed was voor meer dan een enkel lepeltje. Hij koos er een fles champagne rosé bij. In de begindagen van de Koude Oorlog allerminst een doorsnee belletjeswijn. Alleen vintage verkrijgbaar en tegelijk een tikje ordinair. In die champagnekeuze proef ik een hint naar een ervaring die Ian Fleming, schrijver van de Bondboeken, op deed in Rusland, aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog. Hij werkte toen als verslaggever voor een eerbiedwaardige Engelse krant en vond spionage vooral een merkwaardige broodwinning.
In het voorjaar van 1939 reisden Fleming en een collega-reporter naar Moskou. Zij maakten deel uit van de entourage van de Britse topdiplomaat Robert Hudson die in het Kremlin ging onderhandelen over Sovjet-deelname aan de wereldbrand. In de weelderige Pullmanwagon van de Commissaris voor het Buitenland – het treintype waarin zo goed op leven en dood kan worden gevochten – werd het hoge gezelschap gefêteerd op Oekraïense champagne, Georgische cognac en een ontbijt dat bestond uit boekweitpannenkoekjes, druipend van de gesmolten boter en gevuld met gerookte zalm, kaviaar en zure room. Doordat de wagenzieke echtgenote van de gezant, na de aanblik van deze blini’s, zeer ondiplomatiek van tafel vluchtte, voelde Hudson zich verplicht een heuse ‘Slavische portie’ te verorberen. De nadelige effecten van deze heroïsche actie op zijn ingewanden konden volgens de Russische gastheren slechts worden bezworen door ferme slokken ‘medicinale’ wodka.
Terugtreinend met de Warschau-Expres besloot de collega van Fleming, die een paar kritische artikelen had geschreven en bang was dat die door de douane zouden worden onderschept, de teksten uit zijn hoofd te leren en de papieren versie weg te gooien. ‘Waarom eet je ze niet op’ spotte Fleming. ‘Goeie spionnen doen dat!’ Maar toen bij de grenscontrole in de koffer van Fleming een doosje condooms van Russische kunstrubber werd gevonden, kon hij natuurlijk niet zeggen dat hij de preservatieven had meegenomen om ze in Londen chemisch te laten analyseren. Een spionage-akkefietje om zo achter de formule van dit communistisch voorbehoedmiddel te komen. ‘Je had ze moeten doorslikken’ fluisterde zijn reisgezel, innig tevreden.
In de films wekt James Bond niet de indruk condooms, van welke makelij dan ook, bij zijn werkzaamheden in dienst van Hare Majesteit. tot de vaste uitrusting te rekenen. Kaviaar, champagne en wodka werden wel onlosmakelijk onderdeel van zijn levensstijl. ‘Veel liefs uit Moskou’.
Casper Jansen
Share your thoughts