Moskou is allang niet meer de groezelige stad uit de communistische tijd. Het is een metropool met de hoogste zakenwolkenkrabbers van Europa en hip vertier. Toen ik om vier uur ’s nachts voor mijn hotel op de taxi stond te wachten die mij naar het vliegveld zou brengen, was van dat gebruis overigens weinig over. Even verderop stonden twee russen somber dronken te wezen. Dat dit verre van ongebruikelijke tafereel niettemin mijn aandacht trok, kwam doordat een van hen sprekend op Gerard Dépardieu leek. Net zo grof afgevuld, zal ik maar zeggen.

Ben je een puisant rijke Fransman en wil je leven als god in Frankrijk, dan verkas je naar een belastingparadijs. Vandaar dat de Franse acteur zichzelf had getrakteerd op een Russisch paspoort. Dat hij Rusland euforisch loofde als een democratie kwam mogelijk door de rol van Raspoetin, de intrigant aan het hof van de laatste tsaar, die hij twee jaar geleden speelde.

Zie je vaker, dat mensen hun identiteit en rollen slecht uit elkaar houden.

Ik keek op mijn horloge. Waar bleef Alexander, mijn immer stipte taxichauffeur die al drie jaar een perfecte schakel vormt in mijn persoonlijke keten van vliegtuig, taxi, metro, hotel, en omgekeerd? De man die in zijn taxi voor mij en collega Ruurd Jellema een 4G Wifi netwerk creëerde zodat we door konden werken in de ellenlange files op de MKAD. En de man met 3 Ipads en 3 smartphones in zijn taxi die kon Skypen, bellen en autoracen tegelijkertijd…

Swoosh…een Skype bericht: uit de unieke communicatiemethode die we hebben ontwikkeld om beider taalbarrières te slechten, maakte ik op dat autopech de oorzaak was. Maar ik hoefde me geen zorgen te maken. Dat deed ik wel want ik wilde dolgraag naar huis. En het tijdstip waarop ik uiterlijk diende te boarden en het overbruggen van de vijftig kilometer die me daarvan scheidden, dreigde een logistieke onmogelijkheid te worden.

Onwelwillend staarde ik naar de drinkebroers. Plotseling trof mij de verwantschap tussen de Franse fiscale opportunist en ‘mijn’ taxichauffeur. Alexander – Sacha voor zijn vaste klanten – is een Oekraïner die uit Odessa naar Moskou trok om daar twee dromen na te jagen. De eerste was om zijn Ford Mondeo in te ruilen voor een Toyota Landcruiser. Geknipt om lieden te transporteren die prat gaan op hun hoge status, en dientengevolge in aanmerking komen voor een even hoog taxitarief. Een vicieuze cirkel die nog niet de benodigde roebels had opgeleverd. Zijn tweede droom was al wel in vervulling gegaan. Kortgelden was hij Russische staatsburger geworden. Zo zie je maar weer: wat voor de ene emigrant het Vrijheidsbeeld is, is voor de ander het Kremlin.

De dodemansrit over de MKAD, de rondweg van Moskou, zal ik nooit vergeten. We kwamen op tijd en Sacha begeleide me met een brede glimlach naar de terminal: ‘18 minutes, new record..’ waren zijn afscheidswoorden. In het vliegtuig overdacht ik of we met deze heksentoer onze beider verwachtingen werkelijk verstandig hadden gemanaged. A.s. zondagnacht treffen we elkaar weer in Moskou. Ik neem stroopwafels voor ‘m mee.

Casper Jansen